Μία από τις εμβληματικότερες μορφές της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, ποιητής, δραματικός συγγραφέας και στοχαστής. Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και φιλοσοφία στο Παρίσι. Η νιότη του ήταν επηρεασμένη από τις απόψεις του Ίωνα Δραγούμη και του Ελευθέριου Βενιζέλου. Το ταξίδι του το 1919 στη Ρωσία, ως Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Περιθάλψεως, αποτέλεσε το προοίμιο της συναρπαστικής οδύσσειας που ακολούθησε τα επόμενα χρόνια: Βιέννη, Βερολίνο, Ιταλία, Κρήτη, Ρωσία, Παλαιστίνη, Κύπρος, Ισπανία, Αίγυπτο, όρος Σινά, Ρωσία, Γκότεσγκαμπ (Τσεχοσλοβακία), Νίκαια (Γαλλία). Πέθανε στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας το 1957.
Η συγγραφική του δραστηριότητα ξεκινά από το 1906, με το έργο “Όφις και Κρίνο”. Ακολούθησαν “Ο Πρωτομάστορας”, “Ασκητική”, η μετάφραση της “Θείας Κωμωδίας” του Δάντη, για να φτάσει αργότερα στο απόγειο με τα έργα “Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά”, “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται”, “Καπετάν Μιχάλης”, “Ο Τελευταίος Πειρασμός”, “Ο Φτωχούλης του Θεού”, “Αδερφοφάδες”και “Αναφορά στον Γκρέκο”.
Εμελλε να είναι ένας από του πιο πολυδιαβασμέμνους λογοτέχνες στον κόσμο καθώς τα έργα του μεταφράστηκαν σε πάρα πολλές γλώσσες και έγιναν γνωστά και αγαπητά σε ολόκληρη την οικουμένη. Οι κινηματογραφική μεταφορά κάποιων εξ αυτών (όπως το ‘’Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά’’ και ‘’ο τελευταίος πειρασμός’’) συνέβαλε ώστε τα έργα να αποκτήσουν παγκόσμια απήχηση και ο ίδιος να κερδίσει ευρύτερη αποδοχή από τον κόσμο.
Οι 14 προτάσεις για Νόμπελ
Ο Καζαντζάκης προτάθηκε 9 χρονιές (1947, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956 και 1957) για το Βραβείο Νόμπελ, με συνολικά 14 διαφορετικές προτάσεις:
- Το 1947, από τον καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκο Βέη (ο οποίος είχε προτείνει, την ίδια χρονιά, για βράβευση και τον Άγγελο Σικελιανό, με διαφορετική πρόταση).
- Το 1950, από τον Γιάλμαρ Γκούλμπεργκ (Hjalmar Gullberg) της Σουηδικής Ακαδημίας, σε μια κοινή πρόταση με τον Άγγελο Σικελιανό.
- Το 1951, με 2 διαφορετικές προτάσεις από τον Σουηδό συγγραφέα Σίγκφριντ Σίβερτζ (Sigfrid Siwertz) (μια από κοινού με τον Σικελιανό[20] και μια μόνο του).
- Το 1952, από την Ένωση Νορβηγών Συγγραφέων.
Το 1953, από τον Χανς Χάιμπεργκ (Hans Heiberg), πρόεδρο της Ένωσης Νορβηγών Συγγραφέων. - Το 1954, από τον Χένρυ Όλσον (Henry Olsson), της Σουηδικής Ακαδημίας.
- Το 1955, με 2 προτάσεις, μια από τον καθηγητή Λόρεντζ Έκχοφ (Lorentz Eckhoff) του πανεπιστημίου του Όσλο και μια από την Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών.
- Το 1956, με 3 προτάσεις, μια την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, μια από τον καθηγητή Γιοχάννες Αντρέασον Ντάλε (Johannes Andreasson Dale) του Πανεπιστημίου του Όσλο (προτείνοντας στην ίδια πρόταση και τον Ρώσο συγγραφέα Μιχαήλ Σόλοχοφ) και μια από τον καθηγητή Ελληνικών του Πανεπιστημίου της Γενεύης Σαμουέλ Μπο-Μποβύ (Samuel Baud-Bovy).
- Το 1957, με 2 προτάσεις, μια από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και μια από τον Samuel Baud-Bovy.
Πηγή: Βικιπαίδεια και iefimerida.gr